Section

Sulfieten, zware flessen en ander fake news over wijn

Net zoals bij dieetadvies en vaccinatiewetenschap, hebben mensen heel vaak de neiging zich vast te klampen aan verkeerde informatie als het over wijn gaat. Mythes zijn er in overvloed, zelfs onder professionals, en helaas blijven ze geregeld hangen. Want het is vaak gemakkelijker om slechte informatie te onthouden dan alles te onderzoeken. De situatie wordt nog bemoeilijkt door het intimiderende en esoterische karakter van wijn.

Wijnmythes ontstaan vaak wanneer alledaagse drinkervaringen moeilijk zijn, of een expertniveau vereisen om ze uit te leggen.

Kleven, decanteren en maancycli

Een mythe waar menig sommelier zich aan ergert, is het idee dat bepaalde wijnen op bepaalde dagen beter smaken dan op andere, puur op basis van de maankalender... (no joke) Dit verwijst naar het geloof onder biodynamische beoefenaars dat de maancyclus en zijn elementaire tekens (aarde, lucht, water en vuur) van invloed zijn op hoe een wijn smaakt op overeenkomstige dagen (die worden beschouwd als wortel-, bloem-, blad- of fruitdagen).

Hm.. Ik zie gepassioneerde argumenten aan beide kanten, maar ook ik heb echt moeite om te geloven dat een rode wijn beter smaakt op een 'fruitdag' dan op een 'worteldag'. En wij bij Our Daily Bottle zijn enorme voorstanders van wijnmaken met weinig ingrepen en biodynamische landbouw, maar als de wijn een aantal maanden in de fles zit zijn alle dagen toch gelijk. Of tenminste, dat denken wij.

De meeste misvattingen over wijn zijn echter veel minder mystiek en veel gemakkelijker te weerleggen.

In menig proeflokaal ziet men connoisseurs enthousiast met hun Petit Verdot en Malbec swirlen, steevast gevolgd door een "Ooooh, kijk hoe mooi hij kleeft. Dit is een goede wijn." De stroompjes die langs de zijkant van een glas naar beneden lopen, geven het alcoholgehalte van een wijn aan en soms ook het suikergehalte. Hoe snel of traag deze lopen heeft hoegenaamd geen invloed op de kwaliteit van een wijn.

Veel zelfverklaarde wijnkenners zijn er ook van overtuigd dat wijn, ongeacht de leeftijd of de manier waarop hij is gemaakt, moét worden gedecanteerd. Of een wijn moet worden gedecanteerd, en hoe lang, hangt af van een groot aantal factoren. De beste manier om te bepalen wat te doen is de wijn te proeven. Als een wijn erg strak en terughoudend is en niet goed uit de verf komt, is het wel raadzaam om de wijn een paar uur te decanteren en langzaam op te warmen tot 20°C.

Kleur, sulfieten en andere (on)natuurlijke smaakstoffen

Wie heeft ze nog niet gehoord, de verhalen over sulfietallergieën of hoofdpijn die steevast wordt toegeschreven aan de aanwezigheid van sulfiet in rode wijn...

Sulfieten zijn organische verbindingen. Natuurlijke chemische stoffen, die zich op natuurlijke wijze vormen tijdens de gisting. Alle wijnen hebben sulfieten. Sulfieten voorkomen bacteriologisch bederf, doden actieve gist en voorkomen rotting.

Hoewel naar schatting 1% van de mensen gevoelig is voor sulfieten, heeft de overgrote meerderheid van de mensen die zich rot voelen nadat ze wijn hebben gedronken waarschijnlijk gewoon te veel gedronken zonder voldoende te hydrateren.

Alle soorten voedsel en drank bevatten sulfieten: gedroogd fruit, vleeswaren, bier, frisdrank en frietjes. Toch zijn er maar weinig meldingen van hoofdpijn door worst of gedroogde abrikozen. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, voegen producenten meer sulfieten toe aan witte wijnen dan aan rode, waarvan de tannines dan weer als conserveermiddel werken.

Bovendien liggen de sulfietgehaltes internationaal vrij dicht bij elkaar, maar producenten in de EU en Amerika zijn verplicht om de disclaimer "bevat sulfieten" op hun etiketten te zetten, wat in vele andere landen niet het geval is.

Wat is dan de oorzaak van wijnhoofdpijn, als het niet de sulfieten zijn?

Overdaad schaadt niet noodzakelijk, maar wijnhoofdpijn kan het gevolg zijn van een aantal dingen die in wijn aanwezig zijn. Industriële wijnmakerijen voegen smaakstoffen, gistdodende chemicaliën, zuren, zaagsel en andere ingrediënten toe om de wijnen van jaar tot jaar consistent te houden. Ze mengen er ook kleurstoffen bij (inderdaad, die diepe robijnrode tinten worden soms ten onrechte als synoniem van kwaliteit gezien). Uiteraard praten we dan niet over de wijnen waarmee wij ons associëren, Our Daily Bottle blijft mijlenver weg van massaproductie.

Flessen en kosten

Kleur is lang niet de enige faux-aanduiding van de integriteit van een wijn.

Veel consumenten denken dat wijnen meer waard zijn als ze in zware flessen komen. Zware flessen zijn vaak een marketingbeslissing om een wijn duurder te laten lijken. Het is niet zo dat de wijn in dozen stiekem goed is. Het is eerder waar dat veel wijn die in flessen komt, niet goed is. Wijn in kartonnen dozen is op zijn minst eerlijk dat het een goedkope optie en massaproduct is.

Het misverstand tussen kosten en kwaliteit is een van de meest frustrerende mythes in de wijnwereld... ook in de professionele gemeenschap.

Terwijl de kosten van zeldzame wijnen worden gedreven door schaarste, wordt de prijs van de overgrote meerderheid van de wijnen bepaald door de kosten van "input," waaronder landgebruik, eiken vaten, arbeid, labels, bottelen, marketing, web hosting, temperatuurregeling, verzending en nog veel meer.

Een hectare beplantbare grond in subprime Napa kost ongeveer 850.000 EUR. Een perfecte locatie in Robertson, Zuid-Afrika, kost geen 18.000 EUR. Elke wijn is dramatisch verschillend.

Klimaatverandering maakt ook mythes van vastgeroeste ideeën over waar rassen moeten worden geteeld. Wat in het verleden werkte, betekent niet dat het in de toekomst ook zal werken. Kijk naar de Belgische mousserende wijnen, waarvan de kwaliteit de laatste decennia is toegenomen, koelere opkomende regio's op "het randje" van het bereiken van rijpheid, en recente rijpere jaargangen van Bourgondië en Sancerre.